LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN VÀ TRUYỀN THỐNG CỦA SỞ XÂY DỰNG
Trước bối cảnh chung của tỉnh về tình hình kinh tế xã hội gặp nhiều khó khăn, công trình hạ tầng kỹ thuật còn nghèo nàn. Với chức năng là cơ quan chuyên môn của UBND tỉnh, giúp UBND tỉnh thực hiện quản lý nhà nước trong công tác xây dựng trên địa bàn. Ngay từ bước đầu thành lập, với 09 cán bộ làm việc trong điều kiện còn rất khó khăn, thiếu thốn, Sở tiến hành củng cố, ổn định về mặt tổ chức, xây dựng biên chế các Phòng, Ban và bắt tay vào nghiên cứu triển khai công tác chuyên môn, bao gồm các mục tiêu trước mắt và định hướng mục tiêu lâu dài, vừa đáp ứng yêu cầu triển khai thực hiện ngay các Dự án đầu tư xây dựng trụ sở làm việc, xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật, vừa phù hợp với định hướng phát triển trong tương lai, nhằm tạo bước chuyển biến mới trong hoạt động xây dựng trên địa bàn.
Với chức năng của mình cùng sự quan tâm của các cấp ủy, chính quyền tỉnh, Sở Xây dựng đã tham mưu cho tỉnh trong công tác, lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch vùng, đô thị. Trên cơ sở những quy định của nhà nước về chính sách xây dựng, Sở đã tiến hành nghiên cứu, cụ thể hoá gắn với tình hình thực tiễn công tác quản lý ngành, tạo hành lang pháp lý cho các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động xây dựng trên địa bàn đi vào nề nếp. Sở đã tham mưu trình UBND tỉnh ban hành bộ đơn giá xây dựng cơ bản gồm các lĩnh vực xây dựng, lắp đặt, cấp thoát nước, khảo sát xây dựng, sửa chữa, dịch vụ công ích đô thị, điện chiếu sáng đô thị; trình UBND tỉnh ban hành bộ đơn giá phục vụ công tác giải phóng mặt bằng; thực hiện soạn thảo các văn bản hướng dẫn, xử lý vướng mắc trong quá trình thực hiện các bộ đơn giá; ban hành hoặc trình UBND tỉnh ban hành các văn bản hướng dẫn việc lập, quản lý chi phí xây dựng, quản lý dự án xây dựng công trình theo từng thời kỳ phù hợp với chế độ chính sách của nhà nước để áp dụng trên địa bàn tỉnh.
Đối với công tác quản lý chất lượng công trình, Sở thường xuyên cập nhật các quy trình quy phạm các tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng và các văn bản về quản lý chất lượng công trình; ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện về quản lý chất lượng công trình. Để đảm bảo tốt chức năng kiểm tra, hàng năm Sở đã tiến hành kiểm tra chất lượng công trình nhằm phát hiện những sai phạm trong công tác quản lý chất lượng để từ đó có hướng xử lý kịp thời.
Trong công tác quản lý quy hoạch, kiến trúc cảnh quan, để quản lý quy hoạch, kiến trúc cảnh quan đô thị, ngay từ năm 1998, Sở đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành quy chế quản lý xây dựng theo quy hoạch được duyệt. Trong quá trình quản lý, Sở thường xuyên tiến hành kiểm tra các địa phương về việc tuân thủ quy hoạch đô thị đã được duyệt, qua kiểm tra đã đề xuất với UBND tỉnh cho chủ trương điều chỉnh quy hoạch đô thị của các đô thị trên địa bàn.
Từ những bước đi ban đầu ấy đã đặt nền móng cho quá trình phát triển của Sở và ngành trong từng giai đoạn. Tỉnh Bắc Kạn với 06 đơn vị hành chính (huyện Bạch Thông, Chợ Đồn, Na Rì, Ngân Sơn, Ba Bể và thị xã Bắc Kạn). Năm 1998, huyện Chợ Mới được thành lập trên cơ sở tách từ huyện Bạch Thông; năm 2003, huyện Pác Nặm được thành lập trên cơ sở tách từ huyện Ba Bể, nâng tổng số đơn vị hành chính của tỉnh Bắc Kạn thành 08 đơn vị.
Sau một quá trình xây dựng và phát triển, từ 01 đô thị loại IV và 05 đô thị loại V, đến nay, tỉnh đã có 01 đô thị loại III và 08 đô thị loại V.
Hiện nay, trên địa bàn thị xã Bắc Kạn, các trục đường chính, các công trình trụ sở cơ quan, các công trình hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật đã cơ bản được xây dựng; tại trung tâm các huyện cũng được đầu tư đáng kể, bộ mặt đô thị được đổi mới, tốc độ đô thị hoá phát triển góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế của tỉnh, thúc đẩy sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà.
Hệ thống đường giao thông nội thị được đầu tư xây dựng ở hầu hết các đô thị (xây dựng mới, nâng cấp cải tạo...); đường giao thông đến 100% trung tâm xã; hệ thống cấp nước được quy hoạch và xây dựng ở các Trung tâm đô thị; các thị trấn huyện lỵ và thị xã đều có bãi rác; thị xã Bắc Kạn được đầu tư xây dựng nghĩa trang; các đô thị và các trung tâm xã đều có điện lưới Quốc gia; hệ thống thông tin liên lạc được thông suốt đến các trung tâm xã. Một số trụ sở cơ quan nhà nước của cấp huyện, cấp xã, phường, thị trấn cũng đã được đầu tư xây dựng mới để phục vụ cho công tác của bộ máy chính quyền.
Trên địa bàn đã xuất hiện các nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng để phục vụ cho nhu cầu người dân, như các nhà máy: Xi măng Bắc Kạn, gạch Cẩm Giàng, bột đá Ngân Sơn, bột đá Ba Bể…
Trong cơ cấu tổ chức của Ngành, hiện nay, tổng số cán bộ, công chức, viên chức của Sở là 30 người; Trong đó: 100% có trình độ thạc sỹ, đại học Lực lượng cán bộ chuyên môn thuộc Sở ngày càng được trẻ hoá, kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ được gắn với ứng dụng khoa học công nghệ thông tin đã trợ giúp ngày càng tốt hơn trong nghiệp vụ quản lý các lĩnh vực lập, thẩm định thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật, dự toán xây dựng công trình, quản lý quy hoạch xây dựng đô thị thông qua dự án số hoá bản đồ… Lực lượng cán bộ 100% đã sử dụng thành thạo máy tính và các phần mềm phục vụ công việc thông qua chương trình cải cách hành chính.
Để phục vụ cho công tác của ngành, Sở đã chủ trì thực hiện 02 Dự án ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý quy hoạch tại 4 phường thuộc thị xã Bắc Kạn và sản xuất gạch không nung bằng công nghệ va - rung. Hiện nay, kết quả của hai dự án trên đã và đang phát huy hiệu quả cũng như tác dụng trong công tác quản lý của Sở và trong phát triển VLXD trên địa bàn.
Nhằm đáp chuẩn bị năng lực cho tiếp cận cuộc cách mạng 4.0 và đáp ứng yêu cầu của Chính quyền điện tử tỉnh Bắc Kạn, Sở Xây dựng đã xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện nhiệm vụ thí điểm đô thị thông minh với cơ sở dữ liệu GIS về thông tin quy hoạch Đô thị thông minh có các đặc điểm chính là thành phố hiện đại, có nền kinh tế thông minh, môi trường thông minh, quản trị thông minh, giao thông thông minh, năng lương thông minh, y tế thông minh, giáo dục thông minh, lối sống thông minh, cộng đồng thông minh, ứng dụng những giải pháp CNTT tiên tiến nhất.; xin chủ trương xây dựng kho dữ liệu ngành; quản lý dự án BIM với cơ sở IoT nhằm thực hiện 5 mục tiêu chính: Tăng hiệu quả kinh tế, tỷ lệ đô thị hóa; Môi trường sống ngày càng tốt hơn; Người dân được phục vụ tốt hơn; Người dân tham gia quản lý đô thị và giám sát chính quyền; Thành phố phát triển bền vững. Trong năm 2021 Sở đã đưa phần mềm quy hoạch xây dựng sử dụng điện toán đám mây với cơ sở dữ liệu lớn vào khai thác phục vụ công tác chuyên môn và cung cấp thông tin quy hoạch cho nhân dân và các nhà đầu tư, từng bước chuyển đổi số căn bản ngành xây dựng phù hợp với kiến trúc chính quyền điện tử tỉnh Bắc Kạn 2.0.
Với 100% Thủ tục hành chính được công bố và sử dụng phần mềm (efrom) nhằm hướng tới phục vụ người dân với tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến mức cao là 76% Sở đang lập kế hoạch chuyển đổi số 100% TTHC đến năm 2025 đạt DVC mức 4.
Từ điểm xuất phát ban đầu khi thành lập, với nhiều cố gắng để khắc phục những khó khăn, Ngành Xây dựng tỉnh Bắc Kạn đã không ngừng phấn đấu, vươn lên hoàn thành tốt chức năng tham mưu, giúp UBND tỉnh quản lý nhà nước về xây dựng cơ bản, góp phần vào sự nghiệp phát triển chung của tỉnh. Tiếp tục kế thừa thành quả của thế hệ đi trước, cán bộ, công chức, viên chức của Sở Xây dựng tỉnh Bắc Kạn ngày nay luôn quyết tâm nỗ lực phấn đấu, vượt qua khó khăn, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của đơn vị, xây dựng và phát triển Ngành tiến xa hơn nữa, góp phần tích cực vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà./.