Đầu tư xây dựng là một trong những chính sách có vai trò quan trọng trong việc phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật, kinh tế và xã hội, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung và của các địa phương nói riêng.

Bắc Kạn là một tỉnh vùng núi cao, có địa hình phức tạp, cơ sở vật chất kết cấu hạ tầng kỹ thuật, kinh tế và xã hội còn nghèo nàn và chưa phát triển. Đồng thời là một tỉnh có nền kinh tế với xuất phát điểm thấp, việc huy động nguồn vốn đầu tư cho xây dựng kết cấu hạ tầng từ nội bộ nền kinh tế của tỉnh còn hạn chế, vì vậy trong những năm qua tỷ trọng vốn ngân sách nhà nước đầu tư cho các dự án công, các chương trình mục tiêu chủ yếu là nguồn hỗ của ngân sách Trung ương. Những kết quả đạt được trong đầu tư xây dựng đã góp phần từng bước hoàn thiện và hiện đại hoá hệ thống kết cấu hạ tầng "điện, đường, trường, trạm" tạo tiền đề cho phát triển kinh tế - xã hội cũng như góp phần quan trọng vào tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh.

Bên cạnh những thành công và đóng góp tích cực vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, trong những năm vừa qua, việc đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn ngân sách nhà nước của tỉnh Bắc Kạn còn nhiều bất cập, hạn chế, thể hiện qua từ công tác quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch xây dựng; việc phân bổ vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước còn dàn trải, số vốn bình quân phân bổ cho các dự án hàng năm thấp dẫn đến dự án kéo dài ảnh hưởng đến hiệu quả vốn đầu tư; nhiều bất cập trong lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình; cơ chế giám sát, kiểm tra thực hiện đầu tư công chưa được chú trọng đúng mức… 

Để khắc phục những tồn tại, hạn chế trên nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn ngân sách nhà nước trong XDCB, cần tập trung thực hiện tốt một số giải pháp sau:

Một là, quản lý tốt công tác quy hoạch, kế hoạch đề ra. Thực hiện rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch xây dựng tỉnh, đẩy mạnh quy hoạch chi tiết; hoàn thành xây dựng các quy hoạch kinh tế - xã hội, quy hoạch xây dựng các phường xã và quy hoạch ngành. Khắc phục tình trạng quy hoạch được phê duyệt nhưng không được triển khai thực hiện theo quy định. Đẩy mạnh công tác lập, rà soát điều chỉnh, nâng cao chất lượng quy hoạch; đảm bảo chiến lược đồng bộ, sự phù hợp giữa quy hoạch phát triển ngành quy hoạch xây dựng với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội.

Hai là, chủ trương đầu tư phải phù hợp với chuyển dịch cơ cấu kinh tế và phù hợp với quy hoạch được duyệt. Bảo đảm bố trí vốn xây dựng cơ bản theo hướng tập trung vào các lĩnh vực có trọng tâm, trọng điểm của tỉnh; bố trí vốn đầu tư phù hợp với khả năng cân đối vốn của năm kế hoạch và những năm tiếp theo; quản lý vốn theo phân cấp của Luật NSNN và các văn bản pháp luật về quản lý đầu tư; chấm dứt tình trạng đầu tư không đồng bộ, không hiệu quả.

Ba là, cơ chế quản lý các dự án đầu tư, quản lý chất lượng công trình phải được thực hiện theo đúng quy định. Thực hiện đúng các quy định của pháp luật về xây dựng, từ công tác chuẩn bị đầu tư, đảm bảo đúng tiến độ kế hoạch đề ra, các dự án được lập phải đảm bảo tính khả thi phải sát với yêu cầu nhiệm vụ đầu tư, tiêu chuẩn định mức, quy trình quy phạm, đơn giá chế độ chi theo quy định, hạn chế mức thấp nhất các chi phí phát sinh trong quá trình đầu tư và nghiệm thu công trình.

Bốn là, Tăng cường quản lý năng lực hoạt động của các nhà thầu tư vấn, thi công xây dựng. Thường xuyên thẩm định về năng lực, kinh nghiệm của các nhà thầu tư vấn, thi công xây dựng, công khai đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng của tỉnh. Đồng thời thông báo cả những vi phạm của các nhà thầu để các chủ đầu tư làm căn cứ lựa chọn.

Năm là, tăng cường cải cách hành chính, chống tiêu cực, phiền hà ở các cơ quan nhà nước liên quan đến quá trình đầu tư xây dựng cơ bản. Cải cách hành chính rà soát văn bản thủ tục hành chính trong thu hút đầu tư và đơn giản hóa các thủ tục hành chính. Rà soát lại những thủ tục hành chính không cần thiết trong quá trình thực hiện thủ tục đầu tư.

Sáu là, Thực hiện cơ chế dân chủ, công khai, minh bạch trong đầu tư XDCB. Công khai, minh bạch hóa quá trình đầu tư công tác quy hoạch, kế hoạch vốn đầu tư, danh mục dự án công trình đầu tư, thông tin hoạt động đấu thầu của các dự án rộng rãi, chống khép kín, đảm bảo tính cạnh tranh trong đấu thầu.

Bảy là, chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng. Đào tạo bổ sung kiến thức, cập nhật cho tất cả các đối tượng liên quan đến quản lý vốn đầu tư XDCB bằng hình thức tập huấn, đào tạo ngắn ngày, có kiểm tra. Sử dụng cán bộ phải có lên có xuống không để tình trạng “sống lâu lên lão”, thưởng phạt phải công minh.